در سال ۲۰۲۴
بزرگانی که دنیای ادبیات را ترک کردند
به گزارش دکور پرداز، سال ۲۰۲۴ برای دنیای ادبیات هم با فقدان هایی همراه بود و نویسندگان بزرگی همچون پل آستر، آلیس مونرو، اسماعیل کاداره و دیگر چهره های ماندگار در این سال درگذشتند و میراثی جاودان از خود برجای گذاشتند.
به گزارش دکور پرداز به نقل از ایسنا، ادبیات جهان در سال ۲۰۲۴ شاهد از دست دادن چهره های بزرگی بود که هر یک با قلم خود تأثیری عمیق بر هنر و فرهنگ گذاشته بودند. از پل آستر، نویسنده برجسته آمریکایی که با سه گانه نیویورک به شهرتی جهانی رسید، تا آلیس مونرو، نویسنده برنده نوبل که زندگی روزمره را به زبانی ساده و در عین حال عمیق روایت می کرد. نویسندگانی مانند اسماعیل کاداره، غول ادبیات آلبانی، و ماریز کُنده، صدای استعمارزدایی و مبارزات کارائیب هم در این سال دنیای ادبیات را ترک کردند و میراثی گرانبها برای نسل های آینده به جای گذاشتند.
در ادامه مروری خواهیم داشت بر مهم ترین چهره های ادبی که در سال ۲۰۲۴ درگذشتند:
- «پُل آستر » -
پل آستر، نویسنده آمریکایی سه گانه «نیویورک» یکی از مهم ترین چهره های ادبی بود که در سال ۲۰۲۴ در سن ۷۷ سالگی دارفانی را وداع گفت. داستان های وی مملو از مضامین اتفاقات تصادفی، شانس و سرنوشت نوشته شده اند. خیلی از قهرمانان داستان ها، خود نویسنده هستند و مجموعه آثار او خودارجاعی است و شخصیت هایی از رمان های اولیه باردیگر در رمان های بعدی ظاهر می شوند.
آستر در سال ۱۹۴۷ میلادی در نیوجرسی متولد شد و در دانشگاه کلمبیا تحصیل کرد و در اوایل دهه ۷۰ میلادی به پاریس مهاجرت کرد و به کارهای مختلفی همچون ترجمه پرداخت. وی در سال ۱۹۷۴ میلادی به ایالات متحده آمریکا بازگشت و در ژانویه سال ۱۹۷۹ میلادی پدرش درگذشت و این رویداد به دلیلی برای نگارش اولین کتاب خاطرات این نویسنده تبدیل شد و «اختراع انزواء» در سال ۱۹۸۲ میلادی منتشر گردید.
پل آستر با انتشار «شهر شیشه» در سال ۱۹۸۵ که اولین جلد از سه گانه «نیویورک» بود به موفقیت قابل ملاحظه ای دست یافت. این نویسنده به صورت مرتب در دهه ۸۰، ۹۰ و ۲۰۰۰ میلادی بیشتر از ده ها رمان همچون «قصر ماه»(۱۹۸۹)، «موسیقی شانس»(۱۹۹۰)، «کتاب توهم» (۲۰۰۲) و «شب پیشگویی»(۲۰۰۳) منتشر نمود.
- «آلیس مونرو» -
آلیس مونرو، نویسنده کانادایی برنده جایزه نوبل ادبیات و از بزرگترین نویسندگان داستان کوتاه بود که در سال ۲۰۲۴ در سن ۹۲ سالگی دارفانی را وداع گفت. او که برای بیشتر از ۶۰ سال، زندگی روزمره را از دریچه داستان کوتاه بررسی می کرد، بیشتر از یک دهه از زوال عقل رنج می برد.
مجموعه آثار مونرو که زمانی با لقب «چخوف کانادایی» نامیده می شد، بر مبنای فرم ها و موضوع هایی بود که به صورت سنتی توسط جریان اصلی ادبی نادیده گرفته می شد. سال ها بعد که شهرت مونرو رو به افزایش رفت، داستان های کمتر دیده شده اش از افراد ظاهراً ساده در شهر کوچک کانادایی، تعداد زیادی جوایز بین المللی همچون جایزه نوبل ادبیات ۲۰۱۳ را برای او به ارمغان آورد.
مونرو سپس در سال ۱۹۶۸ با نخستین جلد از مجموعه داستان کوتاه «رقص لاله های خوشحال» موفق به کسب جایزه گاورنر جنرال کانادا شد. این روند موفقیت با انتشار کتاب «زندگی های دختران و زنان» در سال ۱۹۷۱ و کتاب «فکر می کنی چه کسی هستی؟» در سال ۱۹۷۸ ادامه یافت که این کتاب دومین جایزه گاورنر جنرال را برایش به ارمغان آورد.
بیشتر کتاب های وی در نشریات و روزنامه های معتبری چون نیویورکر، گرند استریت، آتلانتیک مانسلی و پاریس ریویو انتشار یافته و در اختیار علاقه مندان قرار گرفته اند. او سپس رمان «خرسی که کوه را به تسخیر درآورد» را نوشت که دست مایه ساخت فیلمی به کارگردانی «سارا پولی» شد که در جشنواره تورنتو ۲۰۰۶ مورد تمجید قرار گرفت.
بعد از آن در سال ۲۰۰۶ کتاب «دورنمای کاسل راک» را منتشر نمود و در سالهای بعد هم رمان «شادی فراوان» را به رشته تحریر درآورد.
آخرین داستان بلند وی در سال ۲۰۱۲ تحت عنوان «زندگی عزیز» منتشر گردید و آخرین مجموعه داستانی وی هم در سال ۲۰۱۱ منتشر شد.
آلیس مونرو که گاه همپای آنتوان چخوف روس شمرده می شود، در سال ۲۰۰۹ جایزه بین المللی من بوکر را دریافت کرد.
این نویسنده کانادایی همینطور در سال ۲۰۰۵ مدال افتخار ادبیات را از انجمن ملی هنرهای آمریکا گرفت و در سال ۲۰۱۰ نشان شوالیه فرانسه را به گردن آویخت.
- «اسماعیل کاداره» -
اسماعیل کاداره که از او با عنوان غول ادبیات آلبانی یاد می شود و بیشتر از ۶۰ سال در حوزه شعر و ادبیات داستانی فعالیت داشت، در سن ۸۸ سالگی درگذشت.
کاداره در رمان هایی همچون «ژنرال ارتش مرده»، «محاصره» و «قصر رویاها» به جامعه معاصر از دریچه تمثیل و اسطوره شناسی پرداخت. بعد از فرار او به پاریس، یعنی تنها چند ماه پیش از فروپاشی دولت کمونیستی آلبانی در سال ۱۹۹۰، شهرت وی همچنان رو به افزایش بود چونکه در داستان هایش به مردم این منطقه رجوع می کرد.
او اولین مجموعه شعر خویش را در سن ۱۷سالگی منتشر نمود. بعد از تحصیل در دانشگاه تیرانا برنده بورسیه دولتی برای تحصیل به موسسه گورکی در مسکو رفت. وی در سال ۱۹۶۰ میلادی با رمانی در رابطه با دو دانش آموز که یک متن گمشده را بازیابی کردند به تیرانا بازگشت. زمانیکه چکیده ای از این رمان را در مجله ای منتشر کرد، فورا توقیف شد.
سه سال بعد او با «ژنرال ارتش مرده»، رمانی در رابطه با یک ژنرال ایتالیایی که در دهه ۱۹۶۰ به سراسر آلبانی سفر می کند تا بقایای سربازان ایتالیایی را که در طول جنگ جهانی دوم جان باختند، به دست آورد، از سانسور گذر کرد.
سال گذشته، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، در جریان سفرش به پایتخت آلبانی، نشان افتخار لژیون دونور را به وی اعطا کرد. فرانسه پیش از این هم او را بعنوان دستیار خارجی آکادمی علوم اخلاقی و سیاسی و همینطور فرمانده لژیون انتخاب نموده بود.
کاداره برای آثارش که شامل بیشتر از ۸۰ رمان، نمایشنامه، فیلم نامه، شعر، مقاله و مجموعه داستان می شود، جوایز بین المللی گوناگونی همچون جایزه بوکر بین الملل را دریافت کرده است. آثار او به ۴۵ زبان ترجمه شده است.
- «نیکی جیووانی » -
نیکی جیووانی، شاعر برجسته آمریکایی و یکی از صداهای پیشگام جنبش هنر سیاه پوستان دهه ۱۹۶۰ بود که در سن ۸۱ سالگی درگذشت.
وی در سال ۱۹۶۸ دو مجموعه شعر نخست خویش را با نامهای «احساس سیاه، صحبت سیاه» و «قضاوت سیاه» منتشر نمود و حرفه ای را شروع کرد که شامل بیشتر از ۳۰ کتاب، همچون «کسانی که بر بادهای شب سوارند» و «دوچرخه ها: عاشقانه های نیکی جیووانی» می شد.
در دهه ۱۹۷۰، جیووانی با نوشتن اشعاری در رابطه با آزادی سیاه پوستان و همینطور عشق، جنسیت و لذت های کوچک زندگی خانوادگی، به یک شخصیت عمومی تبدیل شد.
جیووانی در زمان مرگ درحال کار روی مجموعه شعری نهایی و همینطور خاطراتی با عنوان «خیابانی به نام مولوینی» بود.
- «جان بارت» -
جان بارت، نویسنده مطرح و پست مدرنیست آمریکایی بود که در سن ۹۳ سالگی درگذشت، نویسنده ای شوخ و باهوش که رمان های تاریک کمیک و پیچیده اش حول هنر ادبیات می چرخید و بحث های بی شماری را بر سر هنر داستان نویسی به راه انداخت.
بارت به همراه با ویلیام گس، استنلی الکینز و سایر همتایان، بخشی از موجی از نویسندگان در دهه ۱۹۶۰ بود که استانداردهای زبان و طرح داستان را به چالش کشیدند. بارت نویسنده ۲۰ کتاب همچون «عامل سات-وید» و «گیلز گوت بوی» و یک مربی نویسندگی کالج بود که از پست مدرنیسم در ادبیات دفاع می کرد و معتقد بود که زمان استفاده از اشکال قدیمی به سر آمده و نگاههای جدیدی مورد نیاز است.
وی در سال ۱۹۶۶ با رمان پرفروش «گیلز گوت بوی» را نوشت و سال بعد، او یک مانیفست پست مدرن به نام «ادبیات فرسودگی» نوشت که استدلال می کرد رمان سنتی از «استفاده از فرم های خاص» رنج می برد.
بارت ۱۳ سال بعد در مقاله دیگری با عنوان «ادبیات پُر کردن» توضیح داد که منظورش این نبوده که رمان مرده است؛ بلکه فقط بشدت به نگاهی جدید نیاز دارد. او به صورت مکرر رابطه بین داستان نویس و مخاطب را در هجو و طنز بررسی می کرد.
نخستین رمان جان بارت با عنوان «اُپرای شناور» نامزد جایزه کتاب ملی آمریکا شد. او مجدداً در سال ۱۹۶۸ با مجموعه داستان کوتاهی به نام «گمشده در شهر بازی» نامزد این جایزه شد و در نهایت در سال ۱۹۷۳ برای مجموعه داستان «شیمرا» برنده جایزه کتاب ملی آمریکا شد.
بارت همینطور در سال ۱۹۷۹ در رمانی با عنوان «نامه ها» که در آن شخصیت های شش رمان اول او برای یکدیگر می نوشتند، قراردادهای ادبی را به چالش کشید. آخرین کتاب او، مجموعه ای از قطعات غیرداستانی با عنوان «پس نوشته ها: چند خط نوشت نهایی» در سال ۲۰۲۲ منتشر گردید.
- «ماریز کُنده» -
ماریز کُنده، نویسنده اهل گوادلوپ، که در رابطه با استعمار و برده داری می نوشت، در سن ۹۰ سالگی در جنوب فرانسه دارفانی را وداع گفت. او که اغلب بعنوان یکی از شانس های دریافت جایزه نوبل ادبیات نام برده می شد، در سال ۲۰۱۸ موفق به کسب تنها جایزه جایگزین نوبل ادبیات شده بود.
به دنبال برگزار نشدن جایزه نوبل به سبب حواشی در ارتباط با رسوایی اخلاقی در آکادمی سوئد (مرجع انتخاب برنده نوبل ادبیات)، جایزه نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۸ برگزار نشد و عده ای از چهره های شاخص فرهنگی سوئد دست به کار شدند و جایزه ای را بعنوان جایگزین نوبل به راه انداختند تا جای خالی نوبل اصلی ادبیات را در آن سال پر کنند و این جایزه به این نویسنده اهل گوادلوپ، یکی از مناطق فرادریایی فرانسه اعطا شد.
این نویسنده با داستان حماسی پرفروش خود در سال ۱۹۸۴ با نام «سِگو» و دنباله آن «فرزندان سگو»، که زندگی یک خانواده در دربار سلطنتی مالی را در طول چندین نسل به تصویر می کشد، مورد تحسین بین المللی قرار گرفت. رمان «سگو» چندین جایزه برای او به ارمغان آورد.
ماریز کُنده بعد از آن به تدریس ادبیات در دانشگاه کلمبیا در نیویورک، چندین دانشگاه دیگر ایالات متحده و دانشگاه سوربن پاریس ادامه داد. وی در رمان های بعدی خود جمله «من، تیتوبا: جادوگر سیاه سالم» و «کریول زیبا» به بررسی روابط نژادی، فمینیسم و مبارزات مهاجران سیاهپوست کارائیب در جهان غرب پرداخت.
این نویسنده در سال ۲۰۰۱ با دریافت نشان هنر و ادب فرانسه مورد تقدیر قرار گرفت.
- «چیونگ یائو» -
چیونگ یائو، یکی از محبوب ترین نویسندگان رمان های عاشقانه به زبان چینی در جهان و تهیه کننده تایوانی تبار در سن ۸۶ سالگی و به سبب خودکشی درگذشت.
چیونگ یائو نویسندگی را از ۱۸ سالگی شروع کرد و بیشتر از ۶۰ رمان منتشر نمود که خیلی از آنها به فیلم و سریال تلویزیونی تبدیل شدند و دهه ها محبوب ماندند. وی همینطور فیلم نامه نویس و تهیه کننده ای موفق بود. یکی از آثار مشهور او، سریال تلویزیونی «شاهزاده زیبای من» بود که سکوی پرتاب خیلی از ستارگان مشهور شد.
نخستین رمان چیونگ یائو به نام «بیرون از پنجره» که از داستان عاشقانه او با معلم دبیرستانش الهام گرفته شده بود، بسیار محبوب شد.
سریال تلویزیونی «شاهزاده زیبای من» که داستانی شبیه سیندرلا در دوران دودمان چینگ در قرن هجدهم را روایت می کند، یکی از محبوب ترین سریال های درام به زبان چینی شمرده می شود.
این سریال حرفه بازیگرانی چون فن بینگ بینگ، ستاره مشهور چینی، را شروع کرد. فن بعدها یکی از بزرگترین ستارگان چین شد. بازیگران اصلی این سریال، روبی لین و ژائو وی، به چهره هایی شناخته شده در بین مخاطبان چینی تبدیل شدند.
بین سالهای ۱۹۶۴ تا ۱۹۸۳، آثار چیونگ یائو در ۵۰ فیلم اقتباس شدند و به این علت اصطلاح «فیلم چیونگ یائو» بعنوان یک ژانر مستقل شکل گرفت. رمان های چیونگ یائو و اقتباس های سینمایی آن موجی به نام «تب چیونگ یائو» در هنگ کنگ و تایوان به وجود آوردند.
- «الیاس خوری» -
الیاس خوری، رمان نویس لبنانی بود و بعنوان یکی از برجسته ترین روشنفکران لبنان شناخته می شد، هم در سال قبل میلادی در ۷۶ سالگی درگذشت.
خوری که ۱۲ ژوئیه ۱۹۴۸ در بیروت به دنیا آمد و همواره از حامیان فلسطینیان بود. او اولین رمان خویش را در سال ۱۹۷۵ انتشار یافت، اما دومین رمان وی که با عنوان «کوه کوچک» سال ۱۹۷۷ منتشر گردید و در رابطه با جنگ داخلی ویرانگر لبنان بود، موفقیت زیادی به دست آورد. «باب الشمس» یا «دروازه خورشید» که سال ۲۰۰۰ انتشار یافت، در رابطه با پناهندگان فلسطینی در لبنان از سال ۱۹۴۸ بود. فیلمی با اقتباس از این رمان در مصر ساخته شد. «سفر گاندی کوچک» ۱۹۸۹، «سرزمین غریبان» ۱۹۹۳، «یال و»۲۰۰۲ و «سینالکول» از دیگر رمان های وی هستند.
رمان های وی به چندین زبان همچون فرانسوی، انگلیسی، آلمانی، ایتالیایی، سوئدی، نروژی، هلندی و عبری ترجمه شده است. خوری استاد دانشگاه های مختلف همچون نیویورک، کلمبیا، پرینستون و هیوستون و همینطور دانشگاه لندن بود.
- «ژاک روبو» -
ژاک روبو، شاعر مهم فرانسوی بود که در ۹۲ سالگی دارفانی را وداع گفت. وی برنده جایزه گنکور برای شعر در سال ۲۰۲۱ بود و مجموعه ای غنی و منحصر به فرد از خود به جای گذاشته که در سرتاسر جهان انتشار یافته است.
این شاعر آخرین مجموعه مهم خویش را در سال ۲۰۲۱ با عنوان «سقوط، پرش و دیگر شعرهای ساده» منتشر نموده بود.
ژاک روبو، اولین مجموعه شعرش را در ۱۲ سالگی منتشر نمود. او بعد از آن سه گانه «هورتنس ربوده شده»، «هورتنس در تبعید» را در چارچوب یک پروژه رمان نویسی گسترده در چارچوب یک سه گانه، که در سال ۱۹۹۰ تکمیل شد، خلق کرد و در همان زمان در اقدامی بلندپروازانه تر با الهام از سبک زندگینامه «آتش سوزی بزرگ لندن» را در ۵ جلد، جمع آوری کرد که با حدود ۲۰۰۰ صفحه سال ۲۰۰۹ منتشر گردید.
- «اسکات مومدی » -
اسکات مومدی، داستان نویس برنده جایزه پولیتزر که نخستین رمانش «خانه ساخته شده از سپیده دم» بعنوان نقطه شروع ادبیات معاصر بومیان آمریکا شناخته می شود، در ۸۹ سالگی درگذشت.
رمان «خانه ای ساخته شده از سپیده دم» که در سال ۱۹۶۸ انتشار یافت، در رابطه با سربازی از جنگ جهانی دوم است که به خانه بازمی گردد و تلاش می کند تا باردیگر خویش را با شرایط وفق دهد، داستانی به قدمت خود جنگ و در این مورد، خانه یک جامعه بومی در روستایی در نیومکزیکوست. بیشتر این کتاب برگرفته از دوران کودکی نویسنده در نیومکزیکو و درگیری های وی بین شیوه های اجدادش و خطرات و احتمالات دنیای بیرون است.
اسکات مومدی اولین بومی آمریکایی بود که برنده پولیتزر در قسمت داستانی شد و رمان او به ظهور و معرفی نسلی از نویسندگان همچون لزلی مارمون سیلکو، جیمز ولش و لوئیز اردریچ کمک کرد.
- «رابرت تاون» -
رابرت تاون، فیلم نامه نویس برنده اسکار فیلم «محله چینی ها» بود که بعنوان یکی از بهترین فیلم نامه های تمام دوران به شمار می رفت. وی در سن ۸۹ سالگی دارفانی را وداع گفت. او بیشتر برای نگارش فیلم نامه درخشان «محله چینی ها» ساخته رومن پولانسکی شناخته می شود که برای آن موفق به کسب جایزه اسکار بهترین فیلم نامه اصلی شد و سه بار دیگر برای فیلمهای «آخرین مارمویت»، «شامپو» و «گریستروک» نامزد دریافت جایزه شد. وی در سال ۱۹۹۷ جایزه یک عمر موفقیت را از انجمن نویسندگان آمریکا دریافت کرد.
او به نگارش فیلم نامه فیلم معروف «بانی و کلاید» بدون ذکر کمک کرد و چند سال بعنوان یک سایه نویس محبوب در هالیوود فعالیت می کرد و حتی در نگارش فیلم نامه ««پدرخوانده» ساخته فرانسیس فورد کاپولا و «بهشت می تواند صبر کند» از وارن بینی هم مشارکت داشت. اما در نهایت نام او بعنوان فیلم نامه نویس برای فیلم «آخرین ماموریت» ساخته هال اشبی و فیلم کمدی «شامپو » ساخته وارن بیتی شناخته شد و برای فیلم «محله چینی ها»، فیلم هیجان انگیز ۱۹۷۴ که در دوران رکود بزرگ اتفاق می افتد، به اوج شهرت رسید.
از آن زمان تا به امروز، فیلم نامه رابرت تاون برای فیلم «محله چینی ها» بعنوان یکی از اصلی ترین مدلها در کلاس های فیلم نویسی مورد استفاده قرار می گیرد.
تاون بعدها با تام کروز در فیلم «شرکت» ساخته «سیدنی پولاک» و دو فیلم اول «ماموریت غیرممکن» همکاری کرد. آخرین فیلم او با عنوان «از غبار بپرس» در سال ۲۰۰۶ بود که نگارش فیلم نامه و کارگردانی آنرا بر عهده داشت.
منبع: دكور پرداز
مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب